Đáp án tham khảo Đề thi THPT QG môn Ngữ Văn năm 2023
I. Đọc hiểu
Câu 1 : Thể thơ Tự do
Câu 2 : Từ ngữ, hình ảnh miêu tả cơn giông mùa hè: sấm, gõ, bầu trời thật thấp, gió, thổi, cát bay, lá bay, đá bay.
Câu 3: Biện pháp so sánh : "mưa ròng ròng" - "triệu ngón tay"
Tác dụng
- Nội dung : Nhấn mạnh, làm nổi bật hình ảnh "mưa". Thông qua hình ảnh "triệu ngón tay", nhà thờ giúp người đọc hình dung rõ hơn, cụ thể hơn về "mưa"
-Nghệ thuật : Làm cho câu văn trở nên sinh động, gợi hình, gợi cảm thu hút người đọc, người nghe
Câu 4 :
- "Cơn giông của riêng mình" có thể hiểu là những khó khăn, thử thách mà bản thân phải đối mặt trên con đường kiếm tìm hạnh phúc của bản thân
- Bài học:
+ Đứng trước những gian nan, thử thách thì bản thân ko đc khuất phục, không đc từ bỏ mà phải cố gắng để tìm ra giải pháp vượt qua những khó khăn kia
+ Phải sáng suốt trong từng quyết định của bản thân. Cần bình tĩnh, cân bằng cảm xúc của mình, suy nghĩ chín chắn trước khi đưa ra quyết định
II. Làm văn
Câu 1 : Viết đoạn văn về trình bày suy nghĩ của bản thân về sự cân bằng của cảm xúc
Có thể triển khai theo hướng:
* Giải thích vấn đề: Cảm xúc là gì? Cân bằng cảm xúc là gì?
- Cảm xúc là những phản ứng, sự rung động và thay đổi của con người trước những tác động từ bên ngoài. Cảm xúc bao gồm một loạt các thay đổi đột ngột trong các cảm giác bên trong dẫn đến các phản ứng hành vi cá nhân trong một khoảng thời gian ngắn.
- Cân bằng cảm xúc là cá nhân nhận thức, xử lý và điều chỉnh được cảm xúc một cách chính xác và hiệu quả.
* Biểu hiện: Người biết cân bằng cảm xúc là người khó bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh, giữ được sức khoẻ tinh thần tốt, điều khiển được cảm xúc và hành vi của mình chuẩn mực, không dễ dàng kích động, tiêu cực, không hưng phấn quá mức.
* Bàn luận: Vì sao cân bằng cảm xúc là điều cần thiết trong cuộc sống?
- Cân bằng cảm xúc giúp chúng ta bình tĩnh trước những biến động về mặt tinh thần, tự tin vượt qua các tình huống khác nhau.
- Giúp cải thiện sức khỏe thể chất, tinh thần.
- Người có cảm xúc cân bằng sẽ tự tin, có khả năng giải quyết xung đột, có khả năng lãnh đạo và trở thành người thành công trong cuộc sống.
- Xây dựng, cải thiện mối quan hệ giữa con người với con người trở nên gắn kết, tốt đẹp hơn, hạn chế xung đột, mâu thuẫn
* Phản đề, mở rộng vấn đề:
- Lên án những hiện tượng, cá nhân để cảm xúc chi phối mạnh mẽ, không cân bằng được cảm xúc cá nhân, dễ dàng bị kích động, gây ra những hành vi tiêu cực trong xã hội.
- Biết cân bằng cảm xúc không đồng nghĩa với việc thờ ơ, lãnh đạm trước những biến cố, sự việc xảy ra trong cuộc sống...
* Liên hệ, rút ra bài học bản thân...
Câu 2 :
HS có thể tham khảo theo cách làm sau :
* Mở bài
- Kim Lân là cây bút văn xuôi tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Các sáng tác của ông thiên về chủ đề nông thôn và người nông dân nghèo với ngòi bút phân tích tâm lý nhân vật tài tình.
- Vợ nhặt là một trong những tác phẩm xuất sắc của Kim Lân viết trong bối cảnh nạn đói năm 1945. Tác phẩm đã ngợi ca giá trị tình thần của con người ngay trên bờ vực cái chết.
- Khái quát vấn đề: Phân tích đoạn trích trên. Từ đó nhận xét sự mới mẻ của nhà văn Kim Lân khi viết về đề tài người nông dân trước cách mạng tháng Tám.
* Thân bài
Đoạn trích nằm ở phần cuối cùng của tác phẩm. Trong bữa cơm đón nàng dâu mới và sự mở đầu cho lối thoát của người nông dân.
- Đoạn trích thể hiện niềm tin vào tương lai của nhân vật Thị: Thị đã đưa đến những thông tin mang tính chất như định hướng để mở ra lối thoát.
- Đoạn trích đã cho thấy khát vọng đổi đời của nhân vật Tràng.
+ Tràng quan tâm đến những chuyện ngoài xã hội: mạn Thái Nguyên Bắc Giang không đóng thuê mà còn phá kho thóc Nhật cha cho người đói.
- Tràng bắt đầu nghĩ ngợi, nhớ lại rồi ân hận, tiếc rẻ khi trong một lần đi kéo xe thóc cho liên đoàn vì thấy Việt Minh đã lén đi đường khác.
+ Hình ảnh đám người đói và lá cờ đỏ bay phấp phới lẩn khuất, ẩn hiện trong trí óc Tràng. Hình ảnh lá cờ chính là tín hiệu cho tương lai tươi sáng.
=> Người đọc tin tưởng Tràng sẽ đi theo Việt minh, theo cách mạng.
- Trước cách mạng, khi viết về đề tài người nông dân ta chỉ thấy họ là những kẻ gàn dở không lối thoát. Nhưng sau cách mạng Kim Lân đã cho chúng ta thấy những vẻ đẹp đáng tân trọng của họ.
+ Họ giàu tình yêu thương, trước cái đói thê thảm, đứng giữa bờ vực của sự sống và cái chết, người nông dân vẫn lựa chọn tình yêu thương.
+ Họ cũng có khát vọng đổi đời và có niềm tin vào sự đổi đời đó.
+ Chi tiết cuối bài đã cho thấy ánh sáng cho sự giải thoát của người nông dân.
* Kết bài
- Khái quát lại vấn đề nghị luận.